Od 2020 roku „nowa normalność” — termin, który wciąż słyszeliśmy z różnych źródeł — stała się trendem na całym świecie. Czy nam się to podoba, czy nie, wszystko wskazuje na to, że pozostanie z nami na dłużej. Globalny kryzys zdrowotny, wywołany przez COVID-19, rzeczywiście zmusił nas do zmiany starych nawyków i do poszukiwania nowych sposobów na pracę, kontakt ze światem czy zaspokajanie potrzeb.
Nie ulega wątpliwości, że sposób, w jaki ludzie na wszystkich kontynentach kontaktują się ze swoimi bliskimi, współpracownikami i klientami musiał się zmienić. Spotkania twarzą w twarz i wydarzenia, którym towarzyszył jakiś kontakt fizyczny, przeniosły się do przestrzeni wirtualnej — za pośrednictwem ekranu komputera czy smartfona.
Co łączy te wszystkie działania, które kiedyś wydawały się tak zwyczajne i oczywiste, a dziś uległy tak dużemu przeobrażeniu? To, że udało się je utrzymać dzięki cyfrowym rozwiązaniom.
Transformacja handlu
Zmiana w życiu ludzi przełożyła się na zmiany w funkcjonowaniu różnych branż. Nowe zachowania konsumentów zmusiły firmy do dostosowania się do nowych modeli popytu. Jednym z najbardziej widocznych przykładów jest to, jak wymóg zdobywania artykułów pierwszej potrzeby bez wychodzenia z domu zmusił firmy do wdrożenia swoich usług w e-commerce. Dostawy do domu, które kiedyś były po prostu komfortową opcją, w obliczu globalnego niebezpieczeństwa stały się wręcz obowiązkiem. To, co dla wielu firm było tylko ewentualnym planem na przyszłość, uzyskało rangę bezwzględnego priorytetu i ewoluowało szybko, by zapewnić biznesom przetrwanie. Te firmy, które były już w trakcie cyfryzacji, również rozwinęły swoją działalność dzięki e-commerce. Udało im się zwiększyć sprzedaż, a tym samym dochody w tej szczególnej sytuacji zdrowotnej. Według raportu “Behavior of e-commerce in Colombia during 2020”, przeprowadzonego przez Kolumbijską Izbę Handlu Elektronicznego, pomiędzy kwietniem a lipcem sprzedaż online wzrosła o 65,7%.
W ten sposób wygenerowano znaczny wzrost transakcji dokonywanych za pośrednictwem kanałów wirtualnych. Obecnie, pomimo stopniowego otwierania sklepów stacjonarnych, przejście do online’u jest nieodwracalne i wynika z faktu, że obyczaje oraz zachowania zakupowe kolumbijskich konsumentów się zmieniły.
Podobnie jak w poprzednich przykładach, można zaryzykować twierdzenie, że firmy ze wszystkich sektorów znalazły się w sytuacji, w której musiały zmienić swoje strategie biznesowe i ukierunkować je na modele cyfrowe, aby utrzymać swoją pozycję na rynku. Z każdym dniem, ze względu na zamykanie placówek handlowych, coraz więcej użytkowników korzystało ze swoich urządzeń mobilnych i komputerów, aby uzyskać dostęp do produktów i usług.
Jakie były więc główne wyzwania dotyczące cyfrowej transformacji, sprowokowanej przez COVID-19?
- Terminowe podejmowanie decyzji: Konieczne jest podejmowanie decyzji na czas, nawet w obliczu niepewności co do tego, co przyniosą czasy po pandemii. Według artykułu McKinsey Digital, ponad 70% programów transformacyjnych kończy się niepowodzeniem głównie dlatego, że nie podjęto w nich decyzji na czas. Firmy powinny określić, kto będzie kierował działaniami transformacyjnymi, gdzie uplasować się w cyfrowym ekosystemie, co zrobić, aby szybko reagować na zmiany rynkowe i zapotrzebowanie klientów, a także ile środków przeznaczyć na to konkretne zadanie.
- Prekursorzy w cyfrowej transformacji organizacji: Wiele firm w różnych sektorach zostanie poddanych transformacji przez prekursorów z branży innej niż ta, z którą przywykły konkurować, a ich pozycja na rynku będzie w dużej mierze zależała od tego, jak zareagują i dostosują się do tego faktu. Doskonałym przykładem jest przypadek sektora bankowego i firmy Rappi, która zaczęła wykorzystywać dane zebrane od wszystkich swoich użytkowników. Na tej podstawie uruchomiła RappiPay, cyfrową kartę debetową, która pozwala użytkownikom na dokonywanie różnych transakcji wewnątrz i na zewnątrz platformy, osiągając 730.000 klientów i 20 milionów transakcji w ostatnim roku według magazynu Portafolio. Tym sposobem Rappi stało się bezpośrednią konkurencją dla różnych kolumbijskich podmiotów bankowych, które po prostu nie spodziewały się tak silnego konkurenta z innej branży. Organizacje muszą być przygotowane do konkurowania z podobnymi cyfrowymi prekursorami, którzy przychodzą, aby zrewolucjonizować rynek.
- Uczenie się i gotowość na zmianę: Scenariusz zmian jest obecnie — co brzmi jak paradoks — normalny i stały. Uczenie się nowych rzeczy pozwala rozszerzyć strefę komfortu i dostosować się do obecnej sytuacji na rynku pracy.
Jak widzimy, przyspieszenie cyfrowej transformacji stanowiło istotne wyzwanie dla organizacji, znacząco wpływając na handel i na sposób, w jaki musi on reagować na nowe potrzeby swoich konsumentów, aby dotrzymać kroku konkurencji.
Ale te wszystkie nowe wyzwania wywarły duży wpływ nie tylko na modele biznesowe, ale także na kulturę organizacyjną firm.
Wpływ na kulturę organizacji
Wraz ze zmianami w życiu ludzi i w modelach biznesowych, przyszły wyzwania, na które wiele firm nie było przygotowanych. Te z nich, które nie miały wdrożonej pracy zdalnej, zostały nagle zmuszone do jej podjęcia i dostosowania się do sytuacji, w której wszyscy pracownicy pracują w swoich domach.
Czynnik zaufania odgrywał decydującą rolę, ponieważ organizacje, które nie rozważały tych modeli przed pandemią, musiały szybko przyjąć nową kulturę pracy zdalnej i skupić się bardziej na wynikach i dobrym zarządzaniu czasem przez swoich pracowników. Ta transformacja kultury pracy nie była łatwa dla większości, ale przyniosła ze sobą wiele pozytywnych niespodzianek, ponieważ odkryto prawdziwe znaczenie poczucia przynależności, odpowiedzialności i zaangażowania ze strony zespołów.
Według badania “Penetracja pracy zdalnej w kolumbijskich firmach”, z 122 tysięcy pracowników zdalnych, którzy zostali zgłoszeni w 2018 roku, liczba ta wzrosła o ponad 400% na rok 2021, co świadczy o zmianie w kulturze organizacyjnej firm.
Zmiana tradycyjnych nawyków pracy spowodowała również zmianę preferencji pracowników. Świadczy o tym badanie przeprowadzone przez Citrix i OnePoll w 2021 roku, które wykazało, że 43% Kolumbijczyków wyraża chęć kontynuowania pracy w domu lub przynajmniej w trybie hybrydowym. Podobnie, 68% firm byłoby chętnych do kontynuowania tego sposobu pracy.
Nie ulega wątpliwości, że pandemia wywołana przez COVID-19 zrewolucjonizowała życie ludzi, co spowodowało zmiany w modelach biznesowych, a te z kolei przełożyły się na zmiany w kulturze organizacyjnej większości firm. Ale prawdą jest również to, że udowodniliśmy, iż technologia ułatwia nam dostosowanie się do tego typu przełomowych procesów i w ten sposób tworzą się nowe możliwości.
Powstawanie nowych firm, otwieranie się na nowe rynki i zmiana nawyków zawodowych to tylko kilka przykładów naszej zdolności adaptacji do dynamicznych środowisk. Wyzwania, którym musieliśmy stawić czoła podczas pandemii pokazały, że jesteśmy coraz bardziej gotowi na cyfrową przyszłość.
